KAYAKLAR
Açık denize uygun olarak tasarlanmış ve içine su dolmaması için kokpitin üzeri kapanan tipteki kanoları ilk kullananlar ve bu kanolara “kayak” ismini verenler Eskimolardı. Onlar bu basit ama etkin deniz taşıtından daha çok avlanmak amacıyla yararlanıyorlardı. İngilizce’de “Sea Kayak” olarak adlandırılan bu özel kanolara Türkçe’de, üzeri açık tipli kanolardan ve nehir kayaklarından ayırmak amacıyla “Deniz Kayağı” ya da “Deniz Kanosu” adı verilmektedir.
Açık denizde güvenle ve uzun süreli gezilerde kullanılmak üzere tasarımları sürekli yenilenen deniz kayağının kapalı sularda ve nehirlerde kullanılan kanolardan en temel farkları:
• Dalga ve rüzgar nedeniyle devrilmeye dirençli olmaları için boylarının 4 metreden uzun olması,
• Güçlü akıntı ve rüzgar nedeniyle kayağın rotadan sapmaması için dümene sahip olmaları,
• Kapalı kokpit ve uzun, kamplı geziler için geniş bagaj bölümlerinin olmasıdır.
KAYAK ÇEŞİTLERİ
Eskimolar kayaklarını fok derisinden yapıyorlardı. Günümüzde ise teknolojinin sağladığı imkanlarla çok sayıda farklı maddeden dayanıklı kayaklar üretiliyor:
• Polietilen: En yaygın kullanılan maddedir. Plastik döküm (roto mold) teknelerdir.
• Komposit: Kevlar ya da fiberglass kalıplama ile yapılan daha hafif, hızlı ama plastiklerden daha pahalı teknelerdir.
• Kaplama (Skin On Frame): Çelik ya da ahşap iskelet üzerine, dayanıklı ve su geçirmeyen kumaş kaplama teknelerdir. Bu teknelerin en önemli avantajı, sökülerek uçak ya da otomobil bagajında taşınabilme kolaylığıdır.
• Ahşap: Polietilen kayaklara benzer niteliklere sahip, hobi olarak hazır kitlerden kayakçılar tarafından bile imal edilebilen kayaklardır.
• Çiftli (Tandem) Deniz Kayağı: İki kişinin kullanabileceği daha stabil kayaklardır. Tekli kayakların tüm özelliklerine sahiptirler. Çoğu modelde dümenin kontrolü arkada oturan kayakçıdadır.
KAYAĞIN BÖLÜMLERİ
BODEKA’da daha çok polietilen tipte deniz kayaklarını kullanıyoruz. Deniz kayağının bölümleri aşağıdaki şekildedir:
• Dümen: Kokpitte bulunan pedallar ile yönetilir.
• Kokpit: Kayakçının oturduğu, etekle kapanan, içinde diz ve ayak dayanakları ile dümen pedalları bulunan bölümdür.
• Dümen Kontrol Telleri: Pedallara bağlı olan bu tellerle dümeni sağa ve sola hareket ettirebiliriz.
• Yeke İpleri: Dümeni kayağın kokpitteyken indirip kaldırmamızı sağlar.
• Taşıma İpleri ve Kulplar: Hem önde hem arkada bulunur ve kayağı taşırken kullanılır.
• Çevre İpleri: Denizde kayağı tutmamızı sağlar, bazı modellerde fosforlu yapılır.
• Lastikli İpler: Kayak üzerindeki eşyalarımızı tutan lastik iplerdir.
MALZEMELER VE GİYİM
Deniz kayağı teknik anlamda karmaşık bir spor olmamakla birlikte, çoğu doğa sporunda olduğu gibi güvenlik açısından kullanılması zorunlu malzemeler vardır. Bu malzemeler her denize çıkışta mutlaka yanımızda bulunması gereken temel unsurlardır. Deniz kayağı yaparken hem spordan daha çok zevk almak, hem de güvenliğimiz için doğru malzemeleri kullanmak önemlidir.
Kürek
Kayağımızı hareket ettiren gücü aktarmamızı, dönüş ve destek hareketlerini gerçekleştirmemizi, yardımsız olarak denizden kayağa tekrar binebilmemizi sağlayan araçtır. Ahşap, plastik ya da karbon gibi çok çeşitli maddeden yapılırlar. Kürek tasarımı kullanıcının tercihine ve performans beklentisine göre farklılık göstermektedir.
Küreğin hafif olması uzun turlarda bilek ve kol zorlanmalarını azaltır. En hafif kürekler karbondan yapılanlardır. Pala bölümünün geniş olması kayağın daha kısa sürede hızlanmasını sağlar ama uzun turlarda yorucudur.
Çoğu kürekte iki uç birbirine belli bir açı ile konumlandırılmıştır. İki parçaya ayrılabilen modeller açılı veya düz olarak kullanılabilir. Kürek boyları 205-240 cm arasında farklılaşır. Kayağın kokpiti geniş ise daha uzun kürek kullanmak gerekir. Kürek boy seçiminde kayakçının boyu ve performans beklentisi de etkilidir.
Can Yeleği
Kayağa binmeden önce, her mevsim ve deniz koşulunda giyilmesi zorunlu güvenlik aracıdır. Yan ve üst bağlarla, kayakçının rahat hareket edebileceği ama üzerinden kolayca çıkmayacak biçimde ayarlanmalıdır. Yeleğin ceplerinde düdük, çakı, fişek, el pusulası; sırt bölümünde cep olanlarda su torbası taşınabilir.
DİKKAT: BODEKA’da tüm can yeleklerinde düdük bulunması zorunludur. Denize çıkmadan sizin yeleğinizde olup olmadığını kontrol edin!
Etek
Kokpite dalgalarla gelen serpintinin dolmasını önlemek için kullanılır, kayağa oturmadan ve can yeleğinden önce giyilmesi gerekir. Naylon, nefes alan kumaş ya da neoprenden yapılan modelleri vardır. Kışın neopren, yazın nefes alan ama su geçirmeyen kumaşlardan yapılan eteklerin kullanılması önerilir.
Kokpite oturduktan sonra eteğin önce arka kısmını sonra öne doğru iki tarafını yerleştirmemiz, son olarak eteğin en ucunu takmamız gerekir. Eteğin ucundaki güvenlik ipi, acil çıkış için her zaman açıkta olmalı, eteğin altına sıkışmış olmamalıdır.
Kürek Yüzdürücüsü
Denizden kayağa yalnız binerken, küreğe takılıp şişirilerek denizde destek olarak kullanılan araçtır.
Tahliye Pompası
Devrilme ya da serpinti nedeniyle kokpite dolan suyu çıkarmayı sağlar.
Kurtarma İpi
Çeşitli nedenlerle bir kayağın diğer bir kayak tarafından çekilmesi durumunda kullanılır.
Giyim
Deniz kayağı yaparken doğru kıyafetlerin seçilmesi sadece suyun üstündeyken değil, suyun içindeyken de kritik öneme sahiptir. Bu yüzden seçilen kıyafetlerin bizi suyun üstünde tutması, koruması, termal olması gerekir. Bunun için kışın ve soğuk havalarda neopren kıyafetler giyilmesi tavsiye edilirken, yazın ve sıcak havalarda daha rahat kıyafetler tercih edilebilir. Güvenli bir deniz kayağı deneyimi için aşağıdaki kıyafetlere sahip olmanız önerilir.
• Neopren kıyafet
• Neopren ayakkabı
• Rüzgar ve su geçirmeyen mont
• Kask